Escapisme doorn in het oog van deelmobiliteit

In zijn blogserie kijkt Ward de Jong vanuit verschillende invalshoeken naar deelmobiliteit en neemt hij de lezer mee in de wereld van dit snel groeiende fenomeen. De laatste blog uit de reeks: Escapisme doorn in het oog van deelmobiliteit.

Je kent het wel: je wilt je auto parkeren en ontdekt dat er betaald parkeren geldt. Gelukkig blijkt het twee straten verder toch wel gratis te kunnen. Een makkelijke keuze met die hoge parkeertarieven! Herkenbaar? Dit is een typisch geval van escapisme waarbij parkeerregulatie wordt omzeild door te parkeren in een aangrenzend gebied. Een bekend fenomeen in veel Nederlandse steden, maar helaas staat dit het succes van deelmobiliteit in de weg. In deze blog vertel ik er meer over.


In het geval van escapisme wijken parkeerders dus uit naar omliggende gebieden waar een ander parkeerbeleid geldt. Het kan bijvoorbeeld gaan om betaald parkeren of het ontbreken van voldoende parkeerplaatsen vanwege een lage parkeernorm. Wanneer in de nabije omgeving een mogelijkheid is om deze barrières te omzeilen, en om dus bijvoorbeeld wel gratis te kunnen parkeren, dan zullen parkeerders zich verplaatsen naar dit gebied. Het probleem aan deze situatie is dat er een aanzienlijke verschuiving van de parkeerlast van de streng gehandhaafde plek naar de omgeving ontstaat. Zo kan het zijn dat er in het gereguleerde gebied nauwelijks wordt geparkeerd, terwijl het omliggende gebied overbelast wordt.


Escapisme is dus al een probleem op zichzelf waarbij parkeerregulatie zorgt voor een niet evenredig verdeelde parkeerlast waardoor problemen ontstaan omtrent parkeren en ruimtegebruik. Het fenomeen escapisme heeft echter ook een directe invloed op het gebruik van deelmobiliteit. Ik leg het uit aan de hand van een voorbeeld:


Je woont in een straat waar weinig parkeerplaatsen zijn en de parkeertarieven hoog liggen. Elke dag je auto er parkeren lijkt geen goede optie en je gaat nadenken over alternatieven. Misschien kan je wel met die deelfiets op de hoek van de straat naar het station fietsen om zo met de trein naar werk te gaan. Of die deelauto is misschien ook wel wat. Je betaalt geen parkeerkosten en vanwege de gereserveerde parkeerplaats hoef je niet te zoeken naar een parkeerplek. Zo heb je jouw eigen auto ook niet meer nodig wat je aardig wat kosten bespaart.


Wat blijkt nu: twee straten verder van je huis is er een parkeerterrein waar je toch wel gratis kan parkeren. Je besluit toch maar daar je auto elke dag te parkeren, ook al is het even lopen. Dat je auto voor de deur bij andere mensen staat is jou geen zorg. En met deze oplossing hoef je gelukkig niks te veranderen. Wel zo makkelijk.


In het voorbeeld zie je dat het gebruik van deelmobiliteit, maar ook openbaar vervoer, in deze situatie worden belemmerd. Omdat het omzeilen van parkeerregulatie mogelijk is, blijft autobezit en gebruik aantrekkelijk. Echter zou op de woonlocatie van de persoon uit het voorbeeld autobezit minder aantrekkelijk horen te zijn afgaande op de gehanteerde parkeerregulatie. Daarnaast zien we dat gebruikers mede vanwege hun gewoontegedrag in hun oude patroon van mobiliteit blijven hangen. Ze worden niet gestimuleerd om alternatieve vormen van mobiliteit te overwegen en gebruiken. Je ziet in dit geval dus dat escapisme het gebruik van deelmobiliteit sterk in de weg kan staan.


Om dit patroon te doorbreken dienen er geen ontsnappingsmogelijkheden te zijn aan restricties in een gebied. We zien hierbij dat de schaal waarop parkeerbeleid is toegepast belangrijk is om escapisme in een gebied te voorkomen. Restrictief beleid hanteren in de ene wijk, maar in de naastgelegen wijk dit beleid niet doorzetten, kan leiden tot een verplaatsing van de parkeerlast. Doordat autobezit en gebruik op deze manier aantrekkelijk blijven, kan dit het succes van deelmobiliteit in de weg zitten. Aan gemeenten dus de belangrijke taak om in hun parkeerbeleid rekening te houden met escapisme.


Meer weten over waar je als gemeente rekening mee moet houden om deelmobiliteit te stimuleren? Lees dan mijn eerdere blog over deelmobiliteit stimuleren hier. Nieuwsgierig geworden naar de gevolgen van escapisme voor deelmobiliteit? Neem dan gerust contact op.

Escapisme doorn in het oog van deelmobiliteit