Flitsbezorgers - Wat weten we nu echt?

Ineens was vorige week de kogel door de kerk. Amsterdam kondigde aan geen nieuwe dark stores toe te staan in de gemeente. Rotterdam en Diemen volgden snel. Dark stores zijn locaties waar vanuit flitsbezorgers bestellingen bij klanten afleveren. De meeste van deze flitsbezorgers beloven binnen 10 minuten je bakje kwark met een tros bananen, of je sixpackje bier en zakje chips bij je thuis te bezorgen. Sommigen zelfs 24 uur per dag. In de grotere steden in Nederland begint dit fenomeen, met name onder jongeren, snel in te burgeren.

Ideaal dus? Maar de flitsbezorgers kampen met een slecht imago. Buurtbewoners geven aan geluidsoverlast te ervaren en klagen over door rijen fietsen geblokkeerde stoepen. Daarnaast lijkt het erop dat niet alle bezorgers zich altijd even goed aan de verkeersregels houden. En de afgeplakte ramen die de dark stores kenmerken vinden de meeste mensen het straatbeeld niet verfraaien. Bovendien zien veel mensen het als een uitwas, decadentie en iets dat luiheid stimuleert

De steden lijken verrast door de snelle ontwikkeling en trekken nu dus aan de noodrem. Geen nieuwe dark stores het komende jaar. In de tussentijd moet er beleid worden gemaakt en moet er bepaald worden waar en onder welke voorwaarden nieuwe distributiecentra van flitsbezorgers gerealiseerd mogen worden. Ondertussen reageert bezorger Flink “gealarmeerd” en stelt het zelfs dat het verbod illegaal is. Het bedrijf wil in gesprek met de gemeente Amsterdam.

Maar wat is er terecht van deze abrupte rem op dit nieuwe fenomeen? Verdient deze wereld dit slechte imago wel? Wat gebeurt er eigenlijk bij zo’n dark store? Staan de fietsen daadwerkelijk kriskras op de stoep? Zijn de bezorgers echt zulke brokkenpiloten? En wat zijn de verdere verkeerskundige effecten? En zodoende zat ik op een vrijdagavond om half zes een uur lang bij de Gorillas dark store in de Gansstraat te Utrecht. Om mezelf een beeld te vormen van de nieuwe trend op boodschappengebied.

 Ik verwacht topdrukte. Het is etenstijd, vrijdagavond en bovendien regent het. Ik ben mezelf dankbaar dat ik eraan gedacht heb een paraplu mee te nemen. Maar het valt tegen. Het eerste kwartier vertrekken er nog zes bezorgers, en komen er vier weer terug. Maar daarna begint het grote wachten. Het kwartier erna vertrekt er slechts één bezorger die iets later weer terug komt. Van wildgeparkeerde fietsen zie ik niks. Ook merk ik op dat ik me een stuk meer erger aan de blaffende hond uit het appartement boven de Gorillas dan aan geluid van de dark store zelf. Bovendien, waar ik zelf weleens de kleur van een verkeerslicht als een advies beschouw, zie ik de bezorgers altijd netjes wachten. Zo’n helemaal zwart of felroze pak is toch een beetje je visitekaartje blijkbaar. Concurrent Getir claimt bovendien speciale verkeersveiligheidstraining te geven aan hun bezorgers.

In totaal tel ik een kleine 30 bewegingen in het uur dat ik er zit. Geen schokkende aantallen. Wellicht dat het later op de avond, wanneer men erachter komt dat de alcoholvoorraad wel erg snel slinkt, het nog wat drukker wordt. Misschien dat ik er later nog een keer een uurtje kan gaan zitten, maar voor nu ben ik blij dat ik naar huis mag, en m’n koude natte handschoenen uit kan doen. Een ervaring en vooral veel kennis rijker. In mijn gedachten zie ik een grootschalig onderzoek naar deze diensten, met onze projectmedewerkers op meerdere locaties verspreid over de stad, op de meest representatieve tijdstippen. Immers, als gemeenten het gesprek aan willen gaan met de flitsbezorgers, moeten ze dan niet weten wat zich precies afspeelt bij de darkstores? Is een verbod op nieuwe darkstores niet een disproportionele maatregel zonder een gedegen kwantitatieve onderbouwing? Van een supermarkt hebben we exacte kentallen over de verkeersgeneratie per vierkante meter oppervlak. Als deze trend zich doorzet, en dat gaat gebeuren, zullen we deze getallen ook van dark stores moeten verzamelen. Alleen dan is er een basis om beleid te maken wat betreft de dark stores. Ik kan me voorstellen dat er uiteindelijk besloten wordt dat dark stores uiteindelijk vooral op bedrijventerreinen gehuisvest moeten worden. En dat er venstertijden komen voor de bevoorrading van de dark stores zelf. Misschien moet er zelfs paal en perk worden gesteld aan de bezorgtijden.

Hongerig kom ik thuis. Snel maar even iets bestellen de bij Gorillas? Nee, ik besluit het voor deze keer maar even ouderwets bij thuisbezorgd te laten.

Mocht je interesse gewekt zijn en wil je eens verder sparren over mogelijkheden tot verder onderzoek? Of wil je samen kijken naar een afwegingskader voor nieuwe dark stores? Benader mij dan vooral. Ook de data set die ik verzameld heb stel ik op aanvraag beschikbaar, hierin zijn de aankomsten en vertrekken bij de dark store per minuut bijgehouden. Stay tuned voor deel 2, volgende week, waarin ik een GIS analyse van flitsbezorging in Utrecht heb gemaakt