Highlights from Down Under
Patrick Duwel
Patrick Duwel
Directeur

Highlights from Down Under

14 feb 2019
Keypoint collega Erik Klok is net terug van een reis naar Australië en Nieuw-Zeeland en kwam terug met de nodige inspiratie en nieuwe ideeën. Wat kunnen we leren van deze landen Down Under? En wat doen we hier eigenlijk al best goed? Erik neemt ons mee.

Flexibiliteit in mobiliteit
Mijn reis begon in Sydney. Een prachtige stad met bekende “landmarks” zoals het Opera House en de Harbour Bridge. Op die brug is gelijk één van de meest interessante voorbeelden te zien van hoe je infrastructuur flexibel in kunt zetten. Aangezien het centrum van Sydney aan de zuidkant van de brug ligt gaan er in de ochtend veel auto’s van Noord naar Zuid over de brug en in de middag veel in de andere richting. De Aussies faciliteren dit optimaal door een flexibele indeling van de acht beschikbare rijstroken. In de ochtend zijn er tot wel zes open richting het centrum terwijl dat er in de middag maar drie zijn. Uiteraard betekent dit dat ook de wegbewijzering flexibel dient te zijn, wat goed te zien is op onderstaande LED-borden.



Niet alleen de wegen worden flexibel gebruikt. Hetzelfde geldt voor de treinen. In deze video is goed te zien dat de rugleuning van de zitplaatsen in de trein kan worden omgedraaid. Zo kun je zelf kiezen of je graag tegenover elkaar zit of juist niet en of je vooruit of achteruit wilt reizen. Erg creatief bedacht als je het mij vraagt (al zijn de stoelen zeker niet zo comfortabel als in de gemiddelde trein hier).

Duurzame vervoerwijzen centraal?
De volgende halte van de reis was Nieuw-Zeeland, en dan in het bijzonder de grootste stad van het land: Auckland. Op zich geen bijzondere stad (zeker niet als je net uit Sydney komt…), maar wel met een interessant voorbeeld van een optimale verkeersregeling voor voetgangers. Waar we in Nederland al vrij bekend zijn met vier richtingen groen voor fietsers, was in een groot deel van de Aucklandse binnenstad sprake van vier richtingen groen voor voetgangers. Belangrijk voordeel is dat een voetganger daardoor ook diagonaal kan oversteken en dus niet twee keer hoeft over te steken (en te wachten op groen). Nadeel is dat de voetgangerslichten vaak zo lang op groen staan dat al het overige wegverkeer tot wel een minuut stilstaat. Maar goed, dat past natuurlijk prima bij de beleidsdoelstelling om langzaam verkeer in de centra van steden te stimuleren (en autoverkeer te ontmoedigen). En gelukkig zijn de meeste automobilisten daar wat meer relaxed dan hier.

Een andere interessante case is die van Christchurch. Deze stad lag na twee zware aardbevingen in 2010 en 2011 bijna helemaal in puin en moest (kon!) dus van de grond toe opnieuw worden opgebouwd. Voormalig Keypoint directeur Leo de Jong is nog eens naar deze stad geweest om advies te geven over fietsinfrastructuur en ik moet zeggen: dat is (deels) te zien. Bijna alle wegen in en rondom de binnenstad hebben (groene) fietsstroken. Jammer alleen dat op elk kruispunt - en dat zijn er, gezien het typisch Amerikaanse stratenpatroon, veel! – een verkeerslicht staat zodat je als fietser nooit echt lekker door kunt trappen. Heel veel fietsers zie je dan ook niet rondrijden.


Stratenpatroon van het centrum van Christchurch (Bron: OpenStreetMap)

Wat ik als rugzaktoerist verder erg prettig vond is dat er zowel in Sydney als Nieuw-Zeeland altijd op korte afstand een (gratis) openbaar toilet te vinden is. Hoe hard je je best ook doet, op een gegeven moment “moet” je en dan is het fijn dat je gebruik kunt maken van een dergelijke nutsvoorziening. Steden en dorpen Down Under nemen deze publieke taak serieuzer dan die in ons eigen land.

Nederland doet het zo slecht nog niet
Uiteraard is niet alles beter aan de andere kant van de wereld. Sterker nog, in zijn algemeenheid hebben we het in Nederland gewoon heel goed voor elkaar. Ik ben veel voorbeelden van inefficiënties tegengekomen, zowel binnen als buiten de mobiliteit, en heb me vaak verwonderd:
  • Zo zie je overal koeien, maar is de melk extreem duur (aangezien bijna alle melk naar China en de rest van Azië wordt geëxporteerd);
  • Staan er tot wel 20 medewerkers voor, achter en naast de kassa van een helemaal niet zo grote supermarkt, wat zeker niet helpt de prijzen laag te houden maar wel veel banen oplevert (overigens zijn dit bijna allemaal buitenlandse “working holiday visa” werknemers, die vast erg blij zijn dat ze wat kunnen bijverdienen);
  • En is in grote delen van NieuwZeeland het openbaar vervoer is bijkans non-existent (I know, ik heb te lang Engels gesproken ;)). Als je de bus mist heb je vaak gelijk 24 uur vertraging.
Verder viel me vooral op dat mobiliteit toch voornamelijk een afgeleide is van ruimtelijke planning. Zowel Australië als Nieuw-Zeeland zijn in de gelukkige omstandigheid dat er geen gebrek aan ruimte is (in ieder geval niet voor de huidige aantallen inwoners). Daardoor is echter wel de standaard dat iedereen zijn eigen (ruime) stuk grond wil bezitten met een grote, bij voorkeur gelijkvloerse, vrijstaande woning. Als gevolg daarvan zijn dorpen en steden enorm ruim opgezet en is de bevolkingsdichtheid erg laag. Daardoor woon je al snel ver van je werk en kun je eigenlijk niet zonder auto. Tel daarbij op dat bijna overal sprake is van (flinke) hoogteverschillen en de fiets wordt vanzelf een rariteit in het straatbeeld. Doordat iedereen een eigen auto heeft is er ook weinig vraag naar openbaar vervoer, waardoor het aanbod daarvan minder wordt en er nog meer mensen aangewezen zijn op de auto. Niet gek dus dat er in beide landen meer auto’s dan inwoners zijn (ja, dat is inclusief baby’s en kinderen).

Kortom
Al met al kijk ik terug op een super vakantie (de natuur is echt verbluffend mooi!) waarin ik zelfs nog wat leuke ideeën heb opgedaan voor de Nederlandse praktijk. Wat ik echter vooral onthoud is dat (ons) streven naar efficiëntie goed is (en vaak zelfs noodzakelijk met beperkte ruimte), maar dat het ook belangrijk is om te blijven investeren in zaken die voor de samenleving als geheel belangrijk zijn zelfs als die zich niet direct “terugverdienen”. Denk bijvoorbeeld aan toiletten in de openbare ruimte en treinen, openbaar/flexibel vervoer in dunbevolkte gebieden (zodat niet iedereen afhankelijk wordt van een auto) en extra dienstverlening aan klanten (het is best fijn als iemand je boodschappentas inpakt). En natuurlijk dat we het, op het gebied van Mobiliteit, best goed voor elkaar hebben in ons kleine kikkerlandje.



Bent u benieuwd naar alle ruim 500 foto’s die Erik heeft gemaakt? Of kunt u zijn hernieuwde inspiratie goed inzetten voor projecten of vraagstukken in uw gemeente of provincie? Neem dan contact met Erik op.
Terug naar overzicht

Neem contact op over dit project

Gewoon een vraag of wilt u graag een vrijblijvend kennismakingsgesprek? Vul onderstaand formulier in en wij nemen uiterlijk de eerstvolgende werkdag contact met u op.

Andere projecten

Ook leuk om te lezen

Keypoint Verhuist naar Nieuwegracht 24a in Utrecht

Nieuws

12 mrt
Michiel Doelman Door

Michiel Doelman

Keypoint Verhuist naar Nieuwegracht 24a in Utrecht

Na 7 jaar zeggen we gedag tegen ons kantoor aan de Ganzenmarkt. Tijdens deze periode hebben we talloze mooie herinneringen gecreëerd en interessante mensen ontmoet. Maar nu is het tijd voor een nieuwe fase in ons verhaal.

Lees verder
Monitoring concessie busvervoer Almere

Projectupdate

12 mrt
Heleen Edens Door

Heleen Edens

Monitoring concessie busvervoer Almere

Vertrekken de bussen op tijd? Hoeveel reizigers reizen met buslijn M8? Voelt de reiziger zich veilig in het ov? Dat is wat Keypoint monitort voor de gemeente Almere.

Lees verder
Keypoint onderzoekt het effect van GOW30 op het openbaar vervoer in Haarlem

Project

29 feb
Justin van Steijn Door

Justin van Steijn

Keypoint onderzoekt het effect van GOW30 op het openbaar vervoer in Haarlem

Haarlem is bezig veel wegen te transformeren naar GOW30. Keypoint voert in opdracht van de gemeente een onderzoek uit naar het effect dat deze transitie kan hebben op het openbaar vervoer in de stad.

Lees verder