Onderzoek naar senioren en shared space

Jet Peters, masterstudent Mobiliteitswetenschappen aan de Universiteit van Hasselt, liep de afgelopen zes maanden stage bij ons. Tijdens haar onderzoek richtte ze zich op het fietsgedrag van senioren in shared space-omgevingen. Senioren zijn een kwetsbare groep in het verkeer, met een hoger risico op ongevallen en een groot aandeel in het aantal verkeersdoden – vooral onder fietsers. Door afnemende cognitieve, sensorische en motorische vaardigheden kunnen drukke verkeerssituaties een uitdaging zijn. Tegelijkertijd worden shared space-omgevingen steeds vaker toegepast in steden om efficiënt om te gaan met de beperkte openbare ruimte.

Stageopdracht van Jet

Onder begeleiding van Frits onderzocht Jet hoe de veiligheid en het comfort van fietsers van 70 jaar en ouder in shared space-omgevingen verbeterd kunnen worden. Dit deed ze in de binnenstad van Hengelo, waar ze met camerabeelden en interviews het gedrag van senioren in een gedeelde verkeersruimte analyseerde. De stad heeft shared space op verschillende plekken toegepast, wat het een ideale locatie maakte voor dit onderzoek.

De  onderzoeksvraag luidde:
Welke maatregelen kunnen in een shared space worden genomen om het comfort en de veiligheid van fietsers van 70 jaar en ouder te vergroten?

Gedrag van senioren in shared space

Uit het onderzoek blijkt dat senioren zich goed aanpassen aan de situatie:

• Ze verlagen hun snelheid om controle te behouden.
• Ze anticiperen op andere weggebruikers en reageren proactief.
• Ze nemen bewuste beslissingen, zoals extra afstand houden tot obstakels.

Sommige senioren passen hun rijstijl verder aan naarmate ze ouder worden, bijvoorbeeld door langzamer te fietsen of af te stappen als ze zich onveilig voelen. Over het algemeen ervaren ze shared space als veilig, vooral wanneer ze de omgeving goed kennen.

Maatregelen voor een veiligere shared space

Om de interactie tussen fietsers en voetgangers te verbeteren, is heldere communicatie essentieel. Senioren moeten weten dat ze welkom zijn, maar zich bewust zijn van hun rol als ‘gast’ in de ruimte. Dit kan door:

• Obstakels te plaatsen, zoals bloembakken, om de snelheid te verlagen.
• Adviserende snelheidsborden in te zetten als extra stimulans.
• Voldoende fietsenstallingen te realiseren om hinder door geparkeerde fietsen te voorkomen.

Ervaring van Jet tijdens haar stage

Jet kijkt terug op een leerzame en inspirerende stage. Ze kreeg niet alleen diepgaand inzicht in het gedrag van senioren in shared space, maar ook een waardevol kijkje achter de schermen bij ons adviesbureau. Een mooie springplank naar haar toekomstige carrière in de mobiliteitswereld!

"Mijn stage bij Keypoint was een leuke en leerzame ervaring. Naast het uitvoeren van mijn onderzoek heb ik ook een goed beeld gekregen hoe het is om te werken bij een adviesbureau. De gezellige sfeer binnen het bedrijf en de goede begeleiding zorgen ervoor dat ik terugkijk op een zeer geslaagde stageperiode."

Jets onderzoek heeft waardevolle inzichten opgeleverd om shared space-omgevingen veiliger en prettiger te maken voor senioren én andere weggebruikers.